In dit blog artikel wil ik enkele misvattingen over traumawerk verhelderen en aantonen waarom traumawerk echt wel een plaats verdient in de hedendaagse coach praktijk.

Trauma kan een psychiatrische diagnose zijn, gesteld volgens de voorwaarde van de DSM.  Deze definitie van trauma is zeer restrictief en gaat over de psychische diagnose trauma.  Laat me héél duidelijk zijn: Coaches zijn nooit bevoegd om psychische of psychiatrische aandoeningen te ‘behandelen’ of zelfs maar een diagnose te stellen. Dit hoort niet thuis in de coach praktijk.

Maar als je een bredere en meer algemeen aanvaarde definitie van trauma hanteert, dan heeft traumaheling wél zeker een plekje in de coach praktijk. In een algemene definitie is trauma het resultaat van onverwerkte gebeurtenissen die vandaag nog steeds een impact hebben op je leven.  Vele mensen mét trauma zijn ‘gewoon’ aan het werk, zorgen ‘gewoon’ voor hun gezin, maar kampen toch met de (langdurige) gevolgen van trauma.  Deze mensen, die zelf verantwoordelijkheid willen nemen om hun traumastukken aan te pakken, horen wél thuis in de coach praktijk.  Volgens de bredere definitie van trauma kampen ongeveer 60% van alle mensen met de gevolgen van onverwerkte trauma’s.  Hechtingstrauma, geboortetrauma, medische trauma’s,  trauma’s door pesten, relatiebreuken, ongevallen, misbruik,… de lijst is te lang om hier volledig te beschrijven. 

Wereldwijd zoeken mensen steeds meer begeleiding om trauma’s te verwerken.

De gerenommeerde Peter Levine doet al sinds de jaren ’70 wetenschappelijk onderzoek naar trauma.  Fight, Flight & Freeze kennen we voornamelijk via zijn werk.  Meer en meer mensen ontdekken dat ze in hun dagelijkse leven in standje ‘overleven’ terechtkomen.  Ze reageren met fight, flight of freeze ook als is er geen reële dreiging.  Het maakt hen vatbaar en kwetsbaar voor allerlei triggers.  Ze hebben het moeilijk met afwijzing, ze durven hun leven niet leven uit angst voor kritiek en er niet meer bijhoren.  Ze gaan conflicten uit de weg, werken zich in een burn-out door perfectionisme of pleasen zo hard dat ze zichzelf helemaal verliezen.  Het zijn maar enkele thema’s die herkenbaar zijn voor mensen met trauma.

Anderen herkennen zich eerder in de fysieke symptomen: angstaanvallen, hyperventilatie, psychosomatische klachten,… hebben vaak een link met onderliggend trauma.  Maar steeds meer en meer ontmoet ik mensen die juist klagen over het feit dat ze ‘niet meer kunnen voelen’.  Ze zijn de band met hun lichaam kwijt.  Hierdoor missen ze mooie emotionele momenten, maar zijn ze ook vatbaarder voor grensoverschrijdend gedrag, hun zelfzorg daalt en soms ervaren ze dissociatie.  Ook dit zijn symptomen van trauma.

Coaching is op een bepaald moment overgewaaid vanuit Amerika en als we nu naar Amerika kijken, dan zien we daar nu een enorme groei van traumawerk.  Mensen willen een vrij en gelukkig leven leiden en zijn bereid om daar inspanningen voor te doen.  Persoonlijke groei boomt en traumawerk is daar een belangrijk onderdeel van geworden.

Ook in Europa en België begint dit steeds meer te leven. 

Trauma zorgt ervoor dat je jezelf wil verdoven.  België staat op nummer 1 van gebruik kalmeringsmiddelen.

Trauma is het gevolg van onverwerkte gevoelens in je lichaam.  Elke keer dat je in het dagdagelijks leven getriggerd wordt (door een opmerking van iemand, door en gebeurtenis,…) maakt dat lastige (oudere) emoties los.  De deur naar onverwerkte ervaringen wordt op een kiertje gezet.  En dat voelt lastig en pijnlijk én dus willen mensen dit niet.  Begrijpelijk want dit kan zeer pijnlijk zijn.  In plaats daarvan grijpen mensen met trauma soms naar hulpmiddelen.  Denk aan alcohol, slaap en kalmeringsmiddelen, maar ook ‘onschuldigere’ afleidingen als hard werken, in je hoofd gaan leven, intensief sporten of mediteren, heil zoeken in spirituele verklaringen,….

Ook hier zien we een kentering.  Mensen willen niet meer afhankelijk zijn van middelen.  Ze zoeken naar andere oplossingen.  Ze willen hun trauma’s aanpakken en hun leven ten volle gaan leven. 

Welke vorm van traumawerk past dan in de coach praktijk?

Trauma’s zitten opgeslagen in de diepere gedeelten van onze hersenen en in ons lichaam.  Dit zijn plaatsen waar je met praten alleen niet kan komen.  Soms is er zelfs ‘niks’ om over te praten, want trauma’s kunnen ontstaan wanneer je nog geen bewuste herinneringen kon opslaan (trauma in de baarmoeder, als baby,…). 

Lichaamsgericht werken is een must voor traumawerk.  Emoties worden gevoeld als gewaarwordingen in het lichaam.  Leren deze te voelen en uiteindelijk deze veilig te door-voelen, zal ervoor zorgen dat de triggers steeds meer kracht verliezen.  Dit is ook een veilige vorm die past in de coach praktijk.  Zeker als de cliënt niet psychisch ziek is en verantwoordelijkheid opneemt voor zijn persoonlijk groeiproces. 

Is traumawerk dan moeilijk?

Ja en neen.  Het is belangrijk dat jij zelf ervaring opdoet met het doorvoelen van emoties in je eigen lichaam.  Dit is de basis van onze opleiding.  Als je hier zelf geen comfortzone mee hebt, dan zal je dit ook niet kunnen overbrengen op je cliënt.  We leren dit stapsgewijs aan en cursisten van onze opleiding ervaren dit als een wonderlijke diepte-beleving in hun eigen proces.  Verder is het belangrijk dat je de cliënt niet forceert en dat je traumawerk traagt opbouwt.  Als je met lichaamsgerichte technieken werkt, werk je op het ritme van het lichaam.  Het lichaam zal nooit verder gaan dan wat veilig kan verwerkt worden.  Dat maakt lichaamsgericht werken zo veilig.  We forceren niets, we leren onze cliënten alleen te connecteren met hun lichaam.  Zo ontstaat er een dialoog met hun eigen lichaam.  Zo kunnen ze, met onze hulp, beetje bij beetje, hun pijnlijke gewaarwordingen toelaten en uiteindelijk helen.  Dit is wonderlijk en geeft veilige én duurzame resultaten. 

Aanvullend coachwerk kan je cliënt dan helpen verder te navigeren in hun eigen leven.  Als stukken geheeld worden, ontstaan er nieuwe vrijheden én de coach is uitermate geschikt om de cliënt te begeleiden in het opnieuw vorm geven van zijn of haar eigen leven.  Dat is wat wij als coaches doen, toch?

Wat als ik lichaamstherapeut ben of kinesist?

Stel je geeft massages of je bent yoga teacher of je wil je activiteiten uitbreiden als bv. kinesist?  Dan vertrek je al vanuit het lichaam.  Het grote verschil is dat je de cliënt in traumawerk niet aanraakt maar dat je de cliënt zelf leert betere relaties te ontwikkelen met de emotionele gewaarwordingen in zijn lichaam.  Een relaxatietherapeut gaat met een ontspannende massage zorgen voor rust in het lichaam.  Door hier bijvoorbeeld traumawerk aan toe te voegen ga je je cliënt begeleiden in onverwerkte pijn, waardoor er uiteindelijk ook meer rust komt in het lichaam.  En deze rust is duurzamer, omdat de bron van de onrust wordt aangepakt. 

Wat zijn gebruikelijke tarieven voor traumawerk?

Traumawerk vereist een kwalitatieve opleiding en een zeer goed afgestemd zijn op je eigen lichaam.   Naast een opleiding vraagt dit ook een blijvende levenshouding en degelijke voorbereiding van elke sessie.  Je blijft ook beschikbaar voor nazorg.  Traumawerk zal dus duurder zijn voor je cliënt dan een ‘gewone’ coach sessie.  In het algemeen reken je voor een traumasessie 1,5 x het tarief van een gewone coach sessie.  Het traumawerk waar wij kunnen achterstaan omdat het veilig is en duurzame resultaten geeft is géén quick fix oplossing.  Snelle oplossingen en trauma, dat zijn 2 totale tegengestelden.  Traumawerk is traag werk, dat een traject van meerdere (en soms vele) sessies zal nodig hebben.  Je kan dit aanbieden als een pakket aan je cliënt of volledig op maat werken.  Het kan ook gegeven worden in kleine groepjes wanneer je cliënten hiervoor voldoende draagkracht hebben. 

Vele mensen die al vele jaren rondlopen met onverwerkt trauma (zelfs zonder dat ze dit weten) hebben vaak al heel wat uitgeprobeerd.  Van klassieke gesprekstherapie tot medicijnen, tot experimentelere methodes.  Maar wat vaak ontbreekt is de lichaamsgerichte aanpak, ook wel de somatische aanpak genoemd.  Het is voor velen een openbaring om zich terug veilig te leren voelen in hun eigen lijf.  Minder dissociëren, minder getriggerd worden en het algemene gevoel hebben het leven beter aan te kunnen en dieper te mogen beleven. 

De tijd is er rijp voor, om trauma’s te gaan aanpakken.  Zodat mensen én hun kinderen een vrijer en gelukkiger leven kunnen leiden. 

Lichaamsgericht traumawerk (ook wel somatisch traumawerk) is geïnspireerd door het internationaal gerenommeerde werk van oa Peter Levine, Bessel van der Kolk, Deb Dana, Stephen Porges (polyvagaal theorie). 

Meer informatie over onze 8-daagse opleiding Traumaheling vind je op https://www.coachclinic.be/traumahealing-in-8-lesdagen/. Er zijn geen specifieke toegangsvoorwaarden voor deze opleiding.  Wél is een kennismakingsgesprek vereist.